De moeder van Frans en Clara*) is overleden. Frans is in het testament als executeur benoemd. Een executeur is de uitvoerder van de laatste wil van de overledene. Clara heeft al een paar keer aan Frans gevraagd naar de nalatenschap, maar Frans wil geen enkele informatie delen met de andere erfgenamen. Kan dat nou zo maar?
De executeur doet de afwikkeling van de nalatenschap zelfstandig. Maar dat betekent niet dat hij de andere erfgenamen als ongewenste pottenkijkers kan wegjagen.
De executeur moet de erfgenamen informeren. In ieder geval over de belangrijke ontwikkelingen bij de afwikkeling van de erfenis. Ook als de executeur klaar is met de afwikkeling van de nalatenschap moet er een verslag (rekening en verantwoording) komen.
De executeur heeft tegenover de erfgenamen een informatieplicht, ook als het testament dat niet uitdrukkelijk zegt. Die informatieplicht houdt in dat de executeur aan de erfgenamen alle informatie moet geven over zijn werkzaamheden. Die informatie kan ook gaan over de goederen en schulden van de nalatenschap. De informatieplicht geldt zolang de executeur het beheer over de nalatenschap heeft.
De informatieplicht gaat niet zo ver dat de executeur bij elke stap of activiteit die hij doet de erfgenamen steeds zo volledig mogelijk moet informeren. Dat zou niet handig zijn en de executeur met veel te veel werk opzadelen. Ook is de executeur niet verplicht om de schuldeisers van de nalatenschap te informeren. De informatieplicht geldt dus alleen tegenover erfgenamen.
Wat kan Clara nou doen?
Eerst moet Clara haar broer als executeur om informatie vragen. Dat kan ze gewoon mondeling doen, maar ook schriftelijk. Een erfgenaam kan de executeur dan op artikel 4: 148 van het Burgerlijk Wetboek wijzen: “De executeur moet aan een erfgenaam alle door deze gewenste inlichtingen omtrent de uitoefening van zijn taak geven”. Dat is duidelijke taal!
Clara kan dan meteen ook om de boedelbeschrijving vragen die Frans moet maken. Dat is een overzicht van het vermogen en de bekende schulden van de nalatenschap. Volgens de wet moet Frans dat “met bekwame spoed” doen.
Wat nou als Frans toch niets of nauwelijks iets van zich laat horen? Laat dat dan eerst weten aan de executeur. Probeer er onderling uit te komen. Als de executeur daarna nog steeds geen informatie wil geven, kan via de Rechtbank een verzoek tot informatie worden gedaan. Wees erop bedacht dat procederen nooit leuk is: het kost vaak tijd en geld.
Soms hebben erfgenamen zo weinig vertrouwen in de executeur dat ze willen dat hij stopt met zijn werkzaamheden. In die gevallen kan men aan de rechter vragen om de executeur te ontslaan. Het weigeren van informatie kan een reden zijn voor ontslag van de executeur. De rechter beslist of er genoeg redenen zijn om de executeur te ontslaan. De erfgenamen kunnen niet zelf de executeur ontslaan.
Clara heeft uiteindelijk Frans kunnen overtuigen dat hij haar gewoon op de hoogte moet houden over de afwikkeling van de nalatenschap. En zo hoort het ook!
Tekst Mr. F.R. Hage (Hundscheid Advocaten, Sittard)
*) De namen zijn gefingeerd.