Door Niek Bremen

In de afgelopen jaren heb ik vele publicaties uitgebracht. In 2019 verscheen mijn debuutroman Bang voor de liefde. 

Mijn eerste verhalenbundel, Wat ons raakt, zag op 15 november 2021 het licht.

In Wat ons raakt vertel ik de verhalen van andere mensen, groot en klein.

Onder hen de historische, aangrijpende en delicate geschiedenis van het joodse meisje Dini Wolff, op wier naam ik als stadsgids stuit op een van de Stolpersteine voor een huis in de Putstraat in Sittard. 

Stolpersteine symboliseren de plek waar joodse inwoners tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben gewoond en zijn weggevoerd door de Duitsers. De stenen zijn in feite monumentjes voor de slachtoffers. Voor dat huis zijn drie stenen gelegd. Op de messing plaatjes staan de namen van vader Max, moeder Carolina en dochter Dini. 

Iedere keer als ik erlangs kom, probeer ik me voor te stellen welk drama zich in de oorlogsjaren achter de muren van die woning heeft afgespeeld.

Hoe heeft Dini Wolff, in 1923 in Sittard geboren, de oorlog beleefd? Ik kijk door haar ogen en geef haar een stem. “Ik ben doodmoe. Misschien dat ik me daarom verbeeld dat ik mijn moeder zie. Ze heeft me nodig. Ze roept me. Ik antwoord niet”. 

De getuige die ik sprak, kan er na al die jaren nog heel duidelijk over vertellen:

“Het gezin Wolff moest begin 1943 hun woning in de Putstraat verlaten omdat de kans om opgepakt te worden steeds groter werd. Op 10 februari van dat jaar werden ze ingeschreven bij de familie Rutten-Hertz op de Limbrichterweg, de huidige Stationsdwarsstraat. Helaas voor korte duur. 

Uiteindelijk konden ze bij mijn ouders in Oirsbeek onderduiken. Mijn vader en mijn moeder hadden meerdere joodse gezinnen in hun huis opgenomen. Maar ook bij ons waren ze niet veilig, want op die dag, op 16 november 1943, werd op de deur gebonsd. 

Ik was toen een meisje van dertien jaar. Daarom zag ik het gevaar niet en maakte de voordeur open. Vrijwel onmiddellijk werd ik opzij geduwd door de Sicherheitspolizei, die vijf man sterk de inval had voorbereid. De ondergedoken Joden hadden geen schijn van kans. Ook het gezin Wolff werd op transport gesteld”.

Deze kroniek, deze geschiedenis, vormt de kern van de bundel. 

Maar er zijn ook ándere verhalen, microgeschiedenissen misschien, miniaturen.

Soms lichtvoetig, soms met een knipoog. Het is een rijk mozaïek van grotere en kleinere stenen geworden: van Stolpersteine tot kiezels. Stuk voor stuk gedenkstenen van evenzovele levens, want iedereen zoekt op zijn manier naar antwoorden en dan ontkom je er niet aan om mensen in hun kwetsbaarheid te laten zien.

Wat brengt hen in beweging? Wat raakt hen? Wat raakt ons?

Het boek is verkrijgbaar in de boekhandel.