Door Ray Simoen

Greutsj is Sittard op veel: zijn ‘pin’, zijn Optocht, Oktoberfeest, Sint Rosakermis, Sint Joepmarkt en niet te vergeten zijn rijke historie, waarvan zoveel monumenten getuigen. Dat ‘greutsje’ gevoel voor het roemrijke verleden is er vooral wanneer weer een met veel foto’s en tekeningen verluchtigd boek wordt uitgebracht over lokale historische hoogtepunten. Van Zefke Mols tot de Leeuw Astor,  de vestingwerken van Sittard en de belangrijke rol van de Dominicanen en Dominicanessen. Met speeches, die bol staan van lof en voldoening, wordt dan de loftrompet gestoken over het geboekstaafde rijke verleden. Echter, als de glazen leeg zijn en iedereen blij huiswaarts keert met een gratis exemplaar van het geprezen boekwerk, resteert nogal eens een katterig gevoel bij wie door de stad met zijn rijke monumenten loopt. Tocht en vocht giert door de kieren van veel door achterstallig onderhoud geplaagde gebouwen. Gevolg van verwaarlozing door geldgebrek en desinteresse. De stad, die zijn veelheid aan monumenten overal als een van de grote toeristische trekpleisters aanprijst, laat het vaak afweten om die woorden in daden om te zetten. Een stad die 775 jaar bestaat heeft heel wat te vieren, zou je denken. Maar nee, 2018, toen Sittard dit memorabel aantal jaren bereikte, werd in plaats van een jubeljaar een jankjaar. In alle opzichten liet de gemeente het afweten, qua financiële en qua facilitaire medewerking. Slechts een, bijna onherkenbaar, HIS ( Historische Impuls Sittard) stickertje kon ervan af.  Dit was daarom zo wrang en schrijnend daar de dienstdoende wethouder Noël Lebens zelf had aangedrongen op veel evenementen, activiteiten en ,,reuring” rond de herdenking van 775 jaar Sittard. Onthutsend was ook die andere, recente ‘reuring’ om de kloosterkapel van Sint Agnetenberg, met opnieuw een weinig ‘greutsje’ rol voor de gemeente. Die zag er geen bezwaar in om het aloude rijksmonument te verkopen aan ondernemer Danny Pisters en de kapel tot privé woning te laten verbouwen. Dat Pisters het interieur van de kapel ging verkopen aan een kerk in Noorbeek, stuitte evenmin op bezwaren bij b en w. Daarbij werd ook nog de gemeenteraad op het verkeerde been gezet. De Adviescommissie Ruimtelijke Kwaliteit (ARK)- op wiens advies de raad had aangedrongen- oordeelde dat de verbouwing tot onherstelbare schade zou leiden voor dit beeldbepalend monument, dat van grote historische waarde voor de stad is. Maar, zo deelde het college van b en w mee aan de raad: ARK had geen bezwaren tegen de verkoop en verbouwing van het interieur. Poetin in Sittard. Helemaal van de pot gerukt is de sluiting van het museum voor archeologie en historie ruim een week geleden.  Noodgedwongen want de ‘klimatologische omstandigheden in de expositiezalen zijn gebrekkig’, liet directeur Joery Wilbers van het stadscultuurbedrijf De Domijnen balend en beteuterd weten. Deze geld kostende sluiting ( geen bezoek, wel veel reparatiekosten) is het gevolg van een jarenlange stapeling van bestuurlijke en organisatorische miskleunen. Al bij de opening van het museum vier jaar geleden werd al gewezen op de gebreken van het gebouw. Geen goede conservering van de rijke historische collectie was mogelijk omdat er geen goede klimaatbeheersing was. Ook was de collectie een grote chaos, die snel een gedegen ordening eiste. Maar de toenmalige directeur-bestuurder Tom de Rooij negeerde de vele waarschuwingen van zijn naaste medewerkers en had enkel oog voor het realiseren van de zes ton bezuinigingen, -en zijn beloningsbonus hiervoor, zeggen kwade tongen in kringen van De Domijnen, die bibberden voor de autocratische en autoritaire De Rooij-. De verantwoordelijke wethouders, Bessems, Meekels en Houtakkers werden diverse keren gewaarschuwd voor de ramp, die zich aan het voltrekken was in het museum. Ze bleven vertrouwen houden in De Rooij, die echter de deskundigheid, zorg en interesse miste voor de historische schatrijkdom van het museum. Lof oogstte de Rooij voor het feit dat hij de verbouwing van het museum binnen een half jaar voor elkaar had gebokst. En ach, dat de klimaatbeheersing beneden alle peil bleef waardoor tocht en vocht de collectie verder konden wegvreten, en dat de presentatie vol fouten zat- een embleem van een carnavalsvereniging werd geplaatst bij een afbeelding van de Bokkenrijders- daar moest je maar geen aandacht aan schenken. Helaas, de zorg voor het patrimonium is nog niet echt ‘greutsj’ te noemen in de historische stad Sittard.