Henk Thuis (59 jaar) woont in Geleen en is sinds 2020 voorzitter van de Stichting Plök. Deze stichting ontfermt zich met liefde over de fruitboomgaarden in Sittard-Geleen.
Tekst Bert Wassenberg
Hoe lang ben je al betrokken bij deze stichting? Vertel eens wat meer over de doelstelling van jullie stichting?
In 2017 zijn we begonnen. We zagen in Munstergeleen op de Windraak een prachtige kersenwei waarin bomen stonden, zeker wel 20 jaar oud, met nog steeds de draadkorven om de stam. Er leek ook nooit onderhoud gedaan aan de bomen. Met een picknick verzamelden we mensen en zijn we de bomen gaan onderhouden. Gezelligheid, verbinding, natuur. Dat waren de 3 startpunten. Samen de stad mooier maken en verbinden aan haar rijke natuurlijke omgeving. In juni oogstten we kersen en maakten we jam. En de club groeide. Mensen kwamen met nieuwe ideeën, andere plekken, en zo werd het steeds groter. In 2020 formuleerden we ons doel: het faciliteren van energie van mensen op het gebied van natuurlijk, duurzaam, ambachtelijk, lokaal, samen en tolerant.
Hoe lang bestaat de stichting Plök? Kun je in het kort een paar highlights belichten?
In die beginjaren functioneerden we zonder dat we een officiële organisatievorm hadden. Het aantal vrijwilligers groeide, het aantal ideeën en activiteiten ook. En het aantal locaties waar we actief werden. Zo organiseerden we een paar keer een festivalletje, Samen werken in de boomgaard, picknicks en onlangs met de Domijnen een Italiaanse filmavond in de wei. We gingen de oogst verwerken tot jam, maken appelsap en perensap, maken cider en dit jaar zelfs stroop. Vanaf 2019 ontwikkelden we ook nieuwe locaties in het buitengebied. In het Geleenbeekdal startten we met een demonstratie-voedselbos waarbij we diverse scholen betrokken. In 2021 startten we met de ontwikkeling van een kriekenwei, zure kersenrassen en specifieke appelrassen voor de productie van kriekenbier en cider. Op de Windraak ontwikkelen we een belaefbongerd en onlangs een bessenwei (de Hoddelshoaf) waarbij we samenwerken met de wijngaard Notre Reine. Deze richt een deel van het gebied in tot een educatief deel voor de wijngaard. Sinds een jaar hebben we elke maand een wandeling langs enkele locaties van Plök.
Zoeken jullie nog vrijwilligers? Hoe en bij wie kunnen zij zich melden? Wat verwachten jullie van de vrijwilligers?
Iedereen die mee wil doen is van harte welkom! Je aanmelden op onze site www.ikplukmee.nl is voldoende, of bellen naar mij op 06-21878577. Ik regel dan dat je de weg binnen Plök kunt gaan vinden. Elke 2e zaterdag van de maand hebben we werkochtend. Ook is er dan een wandeling om kennis te maken met Plök en haar locaties. Wil je mee gaan doen, dan voegen we je toe aan onze apps waarop informatie en activiteiten worden aangekondigd. En die vinden op alle dagen van de week wel ergens plaats. En wat we verwachten? Goede zin! Binnen Plök hoeft niemand iets. Meedoen is een kwestie van energie. Als je leuke mensen ontmoet die mooie dingen doen, krijg je er vanzelf ook zin in! En zorg je alleen voor lekkere koffie of een zelfgebakken cake, dan is ook dat een feestje!
Plök heeft 4 bestuursleden? Is dat voldoende om de stichting te runnen?
Ja. We hadden niet eens een stichting, maar in 2020 werd het toch tijd om inkomsten en uitgaven wat beter te beheren en hier en daar al die activiteit wat beter te ondersteunen. En daarvoor was het vormen van een stichting wel gewenst. Als stichtingsbestuur doen we eigenlijk ook zo min mogelijk. De energie van de vrijwilligers is leidend en wij zijn er om het hen mogelijk te maken die om te zetten in mooie resultaten.
De Facebookpagina van Plök telt een kleine 1.000 volgers en die wordt goed onderhouden! Is dat een belangrijk medium voor jullie? Welke andere mogelijkheden gebruiken jullie om publiciteit te maken?
Eerlijk is eerlijk. Onze communicatie is misschien wel een van de belangrijkste manieren om aandacht te geven aan al die mooie en rijke natuur om ons heen en mensen hieraan te verbinden. Onze communicatie-man is dan ook een professional. Zonder ook maar 1 promotie groeit de facebookgroep Plök gestaag. De vormgeving en uitstraling geeft energie en doet al genieten! En dat is precies wat wij met Plök willen verspreiden! Daarnaast hebben we ook nog onze website en onze producten. En, laatst maar niet het minst, onze vrijwilligers en ambassadeurs. Zij zijn het die telkens met groot enthousiasme in hun netwerk vertellen over de energie van Plök.
Hoe wordt Plök gefinancierd? Is de oogsttijd een bijzondere tijd voor jullie?
Menselijke energie kost geen geld. En enthousiasme en mensen inspireren en verbinden leidt ertoe dat er altijd wel iemand is die je kan helpen aan wat je nodig hebt. Plök heeft er vanaf het begin voor gekozen om zich niet afhankelijk op te stellen naar de gemeente of andere instanties. Waarom zouden zij ons geld geven als ze er niet op kunnen bouwen dat ze er wat moois voor terugkrijgen? Zo zijn we dus begonnen. We benaderden ondernemers met de afspraak: we mogen jullie alles vragen en jullie mogen altijd nee zeggen. Zo konden zij naar hun klanten hun lokale betrokkenheid zichtbaar maken en konden wij altijd ondersteuning vragen. Geen sponsoring dus. Of het nu is voor een goed natuurboek van boekhandel Krings, een overlegplek bij Ernesto’s of gratis vlaaien voor een picknick van Brood op de Plank in Sweikhuizen. En de gemeente gaf ons graag ondersteuning waar nodig. Zij financierden snoeimateriaal, beplanting en dergelijke. Ze kochten gronden op waarvan wij beloofden die om te gaan toveren in prachtige natuurgebieden voor de gemeenschap. Een mooie samenwerking. En ondertussen leveren ook onze producten wat ruimte om kosten te dekken of de picknick extra lekker te maken.
De oogsttijd is daarbij natuurlijk een mooie periode vol trots. Dan laat de natuur haar rijkheid nog eens extra zien. Als wij plukken, voelen omwonenden zich uitgenodigd om te komen kijken en ook wat te plukken. Je ziet de adrenaline en het enthousiasme in deze periode stijgen!
Er is sinds 2020 een voedselbos in aanbouw. Hoe gaat het met dit project?
Een voedselbos is een project van lange adem. De natuur dicteert de snelheid. En het zal dus ook nog wel een tijd chaotisch uitzien. Er is nog veel werk te verzetten, maar ook nog veel geduld uit te oefenen. Leuk dat we in oktober op deze locatie een maatschappelijke stage voor Trevianum kunnen invullen. Zo betrekken we ook de jongeren bij de kracht van de natuur.
Boomgaarden en cultureel erfgoed hebben kennelijk iets met elkaar te maken? Leg uit?
Hoogstam fruitboomgaarden zijn een cultuurproduct en kunnen dus niet zonder onderhoud. Van oudsher vervulden deze boomgaarden een belangrijke rol in de lokale voedselketen. Met de eigen (bescheiden) veestapel onder de fruitbomen en een eetbare haag rondom vervulden deze boomgaarden een belangrijke rol rond de boerenhof. Een evenwicht welke de biodiversiteit en vruchtbaarheid optimaal bediende. Zuidelijk Limburg werd door deze boomgaarden gekarakteriseerd in haar kleinschalige landbouw, zeker in de lente als de prachtige bloesemoveral bloeide.
Samenwerking tussen diverse organisaties is belangrijk. Vertel eens welke partners er uitspringen voor Plök?
Samenwerken wordt vaak onderschat. We zijn razend blij met de ondernemers die met ons vorm wilde geven aan ons hart voor lokale natuurlijke schoonheid. En met de gemeente die ons altijd ter wille is om te helpen waar nodig. Natuurlijk de grondeigenaren, zoals, naast de gemeente, Natuurmonumenten en het waterschap. En waar het kan, werken we samen met andere natuurclubs zoals de Rollen, Limburgs landschap, IVN, Pomologisch genootschap, geheime tuinen en #fruit. Met zijn allen samen maken we onze gemeente mooier.
Zijn het allemaal mensen met idealen die voor Plök actief zijn?
De diversiteit is groot. Voor sommigen is het nostalgie, voor anderen lekker actief buiten zijn en voor weer anderen het realiseren van idealen. En we delen het inzicht hoe belangrijk de lokale natuur is voor mens en dier.
Is er nog een vraag die niet gesteld is, maar die je wel graag aan de orde had gehad? Dan is hier de gelegenheid om nog wat informatie kwijt te kunnen!
We leven in een wereld van grote problemen en uitdagingen. En daarin is ieder mens maar een kleine schakel. Hoewel het soms lijkt alsof je daar niets aan kunt doen, gaat het niet om wat je niet kunt doen, maar om wat je wel kunt doen. Samen kunnen we onze omgeving, onze wereld, een klein beetje mooier maken, met oog voor mens, natuur en dier. En die positieve energie straalt uit en maakt weer nieuwe mensen enthousiast. Van meedoen word je vrolijk.