Mijn naam is Jan de Koning, ik ben 64 jaar (deze maand word ik 65) en woon in Sittard. Ik ben sinds december 2013 voorzitter van Limburgse Schaatsvrienden (LbSV) en sinds 2023 coördinator van de Sven Kramer Academy Geleen.
Tekst Bert Wassenberg
Je bent een bekend gezicht, Jan. Hoe ben je in aanraking gekomen met deze vereniging?
In 2004 ben ik bij L1 gaan werken en presenteerde toen het Tv-programma L1Laat. Af en toe ging ik op eigen gelegenheid schaatsen op de 400 meterbaan in Geleen en kwam na een training van de toenmalige verenigingen verschillende leden tegen. Een poosje later nam onze dochter Emma schaatslessen op zaterdagochtend in de ijshal. Ik bracht haar daarnaartoe en zat te wachten totdat ze klaar was. Daar zag ik verschillende volwassenen, die ook les kregen. Zo ben ik zelf ook trainingen gaan volgen. Daarna ben ik ook actief wedstrijdschaatser (langebaan en marathon) geworden. Weer iets later heb ik een cursus gevolgd om schaatstrainer te worden. Dit jaar heb ik mijn diploma gehaald als schaatstrainer op een hoger niveau.
Kun je uitleggen waar jouw betrokkenheid uit voorkomt?
Zo’n 16/17 jaar geleden werd aan mij gevraagd om een presentatie te schrijven en te houden om de buitenijsbaan in Geleen te overkappen. Daarbij bedacht ik de slogan: “Schaatsen op de zon, het kan in Limburg.” Uitgangspunt bij die overkapping was om met zonnepanelen energie op te wekken. Ik kwam in een commissie terecht om te gaan lobbyen voor een overkapping. Dat heeft heel wat voeten in de aarde gehad. In 2012/13 werd ik gevraagd om de fusie te leiden tussen de toen bestaande verenigingen. Daar is Limburgse Schaatsvrienden uit voortgekomen. Eigenlijk was het nooit de bedoeling om voorzitter te worden, maar de toenmalige voorzitter van één van de verenigingen, Johan den Ouden zei: “Als jij voorzitter wordt, dan word ik vicevoorzitter!” Tja, daar kon ik geen NEE op zeggen. En de rest is geschiedenis.
Welke kwaliteiten moet je meebrengen om een succesvolle voorzitter te zijn?
Verbindend, enthousiasmerend, doorzettingsvermogen, oog hebben voor elkaar. De eerste jaren van de gefuseerde vereniging zijn we vooral bezig geweest om de organisatie soepel te laten verlopen in de diverse commissies. Eén van de grootste uitdagingen daarbij was, maar is nog steeds, om voldoende vrijwilligers te krijgen, die taken op zich nemen. Dat heb ik tot vorig jaar samengedaan met Johan den Ouden. Hij is nu uit het bestuur gestapt als vicevoorzitter, maar nog wel actief in de zogeheten Baan Technische-commissie. Mijn termijn om voorzitter te zijn is allang verstreken, maar niemand staat op om mijn taken over te nemen. Dus elk jaar vraag ik mandaat tijdens de algemene ledenvergadering en of iemand mee wil lopen om de nieuwe voorzitter te worden. Helaas heeft nog niemand zich gemeld, want het is goed als een ander een keer de kar gaat trekken.
Hoe zorg je ervoor dat Limburgse Schaatsvrienden dé schaatsvereniging is voor Zuid- en Midden-Limburg?
Door voortdurend te laten weten dat er een schaatsvereniging is en een ijsbaan in Geleen. Want nog steeds zijn er mensen in Limburg, die dat niet weten. Wij bieden potentiële leden altijd 3 proeflessen aan om te kijken of het langebaanschaatsen iets is voor hen. Via onze website: Limburgeschaatsvrienden.nl kun je je daarvoor aanmelden. Ook zijn we nu begonnen met frameschaatsen voor kinderen met een fysieke beperking. Dat geeft ons de mogelijkheid om inclusief les te geven. Een frameschaats is een soort rek waar kinderen op kunnen zitten en dan met hun voeten over het ijs kunnen lopen. Onder hun schoenen krijgen ze spikes om zich af te zetten. Er zit ook een stuur op om te kunnen sturen. Door nieuwe initiatieven te ontwikkelen stralen we enthousiasme uit en hopelijk werkt dat aanstekelijk.
Is er voldoende belangstelling vanuit de Limburgse jeugd voor de schaatssport? En op bestuurlijk vlak?
Het is prachtig om te zien dat op zaterdagochtend tijdens de trainingen in de ijshal zo’n 60/70 kinderen rondschaatsen op de verschillende niveaus. Wat wij als bestuur jammer vinden is dat veel jongeren afhaken als ze gaan studeren. Het is begrijpelijk als ze dat elders in het land doen, maar liever houden we hen in de regio en dus ook behouden voor onze vereniging. Op bestuurlijk vlak is het lastig om mensen te vinden. Iedereen heeft een druk leven en denkt dit er niet bij te kunnen hebben. Wat wij daar tegenover zetten is om taken te verdelen, zodat niet alles op één bord ligt. Ook dat is niet eenvoudig, maar wel het uitgangspunt. Wat ik wel kwijt wil is, dat er vanuit de overheid (landelijk/Europees) maatregelen komen, die het besturen niet eenvoudiger maken. Soms heb je te maken met allerlei regels, die goed bedoeld zijn, maar wel extra werk kosten, die je niet kunt gebruiken om te besturen. Ik noem daarbij inschrijving en het doorvoeren van mutaties bij de Kamer van Koophandel. Daarna moet je ze ook nog een keer doorgeven aan het UBO-register. Dat is om fraude en witwassen te voorkomen. Heel begrijpelijk allemaal, maar waarom kan dat niet in één keer?
Wordt Glanerbrook de ‘hotspot’ voor schaatsijs- en zwemwatersporten in de wijde omgeving?
Daar ga ik zeker vanuit. Glanerbrook is de enige plek in Limburg met een overdekte 400-meterijsbaan, een moderne ijshockeyhal en een 50-meterzwembad. Dat moet z’n uitstraling krijgen in de regio. Wij zijn bij onze lobby voor de overkapping altijd uitgegaan van een verzorgingsgebied in een straal van 100 kilometer van Geleen. Dan kom je uiteraard in Duitsland en België uit. Wij hebben al leden uit die landen, maar uiteraard mag dat groeien. Ook vanuit Limburg zelf ga ik uit van een toename als er meer bekendheid is van het complex en de sportmogelijkheden die er zijn.
Hoe lang heb je/hebben jullie moeten trekken aan en werken voor de realisatie van zo’n supermoderne sportaccommodatie?
De eerste stappen zijn dus gezet zo’n 16/17 jaar geleden. Het serieuze lobbywerk heeft ongeveer 15 jaar geduurd. Denk daarbij aan het aanschrijven van de gemeente Sittard-Geleen en de provincie Limburg. Gesprekken voeren met beide overheden. Werkbezoeken afleggen aan andere ijsbanen. Elke keer wijzen op het gebruikmaken van de zon als energiebron. Dat heeft ook uiteindelijk de doorslag gegeven voor de overkapping. In het coronajaar 2020 heeft de gemeenteraad in een onlinevergadering groen licht gegeven voor de vernieuwbouw van Glanerbrook. Maar de plannen kwamen op losse schroeven te staan nadat Poetin Oekraïne binnenviel. De prijzen rezen de pan uit. De overkapping werd geschrapt. De lobby moest ik weer opnieuw op gang brengen. Daarbij hebben we ook nog een schaatsclinic gegeven aan de raadsleden. Doel was om inzichtelijk te maken hoeveel mensen plezier beleven aan de schaatssport. Gelukkig met als resultaat dat de overkapping in het plan bleef zitten. Wel in een sobere versie, want de wielerbaan rondom de ijsbaan is niet overkapt helaas.
Gebruiken jullie social media? Zo ja, welke en met welk doel? Werkt het?
Zonder social media kom je tegenwoordig nergens meer. Dus zitten we al heel lang op Facebook en Instagram. Zodra we activiteiten hebben, zetten we die erop. In de herfstvakantie bijvoorbeeld zijn we met een groep van 20 kinderen op schaatskamp geweest en schaatsten we op de ijsbaan in Enschede. Elke dag schreef een aantal kinderen een verslag daarover met foto’s en dat posten we dan. Je bent als vereniging zichtbaar en soms hoor of merk je dat iemand zich aanmeldt naar aanleiding van de social media. We hebben ook onze eigen website voor de communicatie.
Kun je uitleggen wat de Sven Kramer Academy Geleen is en doet?
Sven Kramer is één van de meest succesvolste schaatsers van Nederland. Toen hij stopte heeft hij de missie bedacht: Elk kind onder de 12 jaar moet een keer op het ijs hebben gestaan. Dit kwam voort uit het feit dat er tegenwoordig bijna geen natuurijs is. Schaatsen behoort wel tot het culturele erfgoed van Nederland. Hij is begonnen met het lesgeven in Heerenveen. Langzaam breidt het netwerk zich als een olievlek uit over Nederland. Twee jaar geleden kregen wij de vraag of er interesse is om samen iets te doen. Vorig jaar december hebben we de opening gehad van de samenwerking van Limburgse Schaatsvrienden (LbSV) en de Sven Kramer Academy (SKA). De burgemeester, wethouders, raadsleden, onze leden en een dweilorkest waren er allemaal bij.
Al onze jeugd onder de 12 jaar is lid bij LbSV en krijgt les onder de vlag van SKA. We merken dat door de landelijke publiciteit van Sven Kramer er mensen zijn, die ons weten te vinden. We hebben net een succesvolle Nederlandse Jeugdschaatsdag achter de rug. Donderdagochtend 14 november zijn 300 scholieren bij ons op het ijs geweest om te proeven aan de schaatssport. De Jeugdschaatsdag is een initiatief van de SKA. Op meer plekken in Nederland wordt die gehouden. Alle kinderen hebben een kaartje meegekregen om 3 proeflessen bij ons in Geleen te komen volgen. Verder willen wij het gebruiken als opmaat naar het schoolschaatsen.
Met welke doelstellingen gaan jullie de toekomst in? Heeft de gemeente Sittard-Geleen daarbij een vinger in de pap gehad en niet alleen in de realisering van deze prachtige accommodatie?
Limburgse Schaatsvrienden wil groeien. We zijn nu een vereniging met rond de 400 leden. Jong en oud moet bewegen is het devies dat je overal om je heen hoort. Daaraan dragen we graag bij. We hebben leden van dik in de 80 jaar. Schaatsen kun je heel lang volhouden. De gemeente Sittard-Geleen geeft af en toe incidentele subsidie voor bepaalde projecten. Ik heb een gesprek gevoerd om structureel bij te dragen aan bijvoorbeeld het schoolschaatsen. Maar dat zit helaas niet in het beleid.
Is er nog iets dat je kwijt wil en dat niet gevraagd is?
Ik zou willen benadrukken dat het voor iedereen heel belangrijk is om te bewegen. Dus een oproep aan de provincie Limburg en de gemeenten in onze regio (onze leden zitten overal) om financieel bij te springen. Zeker voor gezinnen die moeilijk rond kunnen komen. Schaatsen is best een dure sport. Je kunt het tot op late leeftijd blijven doen!