Fion en Harold Gubbels presenteren dit weekeinde in hun zaak Gelaen31 in Geleen hun vernieuwde bakboekje vol recepten van henzelf en anderen, die de smaak van de Limburgse thuisbakkunst willen blijven proeven. ,,Als mijn oude oom zegt: ‘Dat smaakt precies zoals mijn moeder het vroeger bakte’, dán is het goed.”
Door Ray Simoen
Met een staaltje van ‘huwelijkse ontrouw’ in 2016 begon het allemaal. Fion Gubbels-Wijckmans kookt en bakt erg graag en veel. Bij voorkeur recepten van vroeger, waar haar ouders zo van genieten. ,,Harold zette mijn recepten, die ik had verzameld, zo maar op internet. Wat ik niet wist en eigenlijk ook niet wilde,” zegt de 57 jarige Fion verbaasd, terwijl ze koffie serveert. ,,Vervolgens begonnen mensen me via email en internet om meer recepten te vragen. Leuk, maar ik had mijn handen vol aan het runnen van onze zaak.”
Fions verbazing werd nog groter toen haar man samen met oud drukker Raymond Keulers een boekje liet maken met haar verzameling recepten. ,,Achter mijn rug om, deden ze dat,” voegt ze er lachend aan toe. Haar grote blonde echtgenoot Harold ( 61) staat er schaapachtig lachend bij. ,,Erg aangenaam verrast waren we dat we in no time 100 boekjes hadden verkocht. Er bleek veel vraag naar recepten met de smaak van de huiskeuken van vroeger te zijn. Vooral veel verzoeken kregen we om nog een boekje te maken, maar dan met recepten van baksels, die mensen vroeger thuis maakten”, geeft Harold aan.
Hemelse modder
Fion presenteert een knapkoek. ,,Deze koek is gemaakt naar een recept van de 96 jarige oud prins van de Flaarisse, Zef Lemmens. Zijn dochter heeft me het recept gebracht”, klinkt het trots. Blij is dat ze ook het recept van de huidvleisjvlaai heeft gekregen. ,,Huub van Kósj, een bakker uit Geleen en oud prins van de Flaarisse maakte landelijk furore met deze vlaai. Ik ben er trots op dat we dit recept ook hebben.”
Het knapkoek recept van de andere oud-Flaarisse prins, Zef Lemmens is ook opgenomen in de nieuwe versie van het eerder uitgebrachte bakboekje. Dat werd gemaakt na het onverwachte grote succes van het stiekem door Harold in elkaar gezette eerste kookboekje in 2016. Met hierin ’ traditionals’ vol keukennostalgie zoals Friet ei, reubesoep, ‘truujesoep’, Duuvelkesvlees, Hemelse modder, Bierpap en Piepkespudding.
Het vernieuwde en aangevulde bakboekje, dat zaterdag 2 november vanaf 12.00 uur wordt gepresenteerd, is alweer het zevende boek dat het actieve winkeliersduo heeft gemaakt in hun serie ‘Recepten uit Limburg’. Want na het eerste en tweede boekje met Recepten uit Limburg begon het recepten te regenen voor ‘Gub &co’. ,,Velen stuurden vaak oude familierecepten op, want iedere familie heeft zijn eigen manier, waarop ze zuurvleisj maken en ook het lekkerst vinden. Erg veel recepten van wafels hebben we ontvangen. Zoals Tante Lies, de 94 jarige tante van mijn vader. Zij bakte wafels en bracht die naar de hele familie. En de 96 jarige moeder van onze drukker bezorgde ons een recept van een zanddeegtaart met chocoladevla erop. Heel bijzonder en ontroerend allemaal”, zegt Fion. ,,Bijzonder blij ben ik met het recept voor nonnevotten uit 1900. Mijn oma heeft het zelf met de hand geschreven”, zegt ze zacht.
Flessenerwten
Bijzonder trots is ze op het zesde boekje. ,,Dat zijn allemaal handgeschreven recepten van de huishoudschool uit Brunssum. Ze zijn afkomstig van de schoonmoeder van een oom van 90 jaar. We hebben die gecombineerd met recepten uit het begin van de vorige eeuw., zoals eiersaus met spinazie, gebakken lever met spek. En ‘flessenerwten’, daarbij werd de leerlingen geleerd hoe ze erwten uit een fles- een nieuwigheid toen- moesten bereiden.”
Wat bij de vele recepten opvalt is de grote creativiteit en zuinigheid, waarmee vroeger lekkernijen werden bereid.,, Met restjes gistdeeg en wat fruit werden vlaaien gebakken. Mensen hadden het in het algemeen niet breed dus moesten ze zuinig omspringen met wat ze hadden of uit hun tuin haalden.” Dat vergde veel van de Limburgse vrouwen. Er waren in de kroostrijke gezinnen nogal wat verjaardagen en naamdagen te vieren, en ook de kerk had de nodige dagen waarop heiligen, schutspatronen en hoogtijgebeurtenissen gefêteerd moesten worden. Er werd dan verwacht dat er bij de koffie wat lekkers geserveerd werd. Toveren met schaarse ingrediënten was het dan in de huiskeukens voor moeders, oma’s en tantes. ,,Als het zaterdags markt was in Brunssum dan kwam mijn oma altijd met redong of sultan,- een Limburgse cake- voor de hele familie. Alleen zondags en of als er kermis was, kregen we vlaai van haar” geeft Fion aan.
Keurmeesters
Alle recepten in de kook- en bakboekjes worden gecontroleerd en nagemaakt door Fion. ,,Fion is nogal perfectionistisch”, fluistert Harold. ,,Ik heb de liefde voor koken en bakken van mijn beide oma’s. Bij hen was ik heel vaak en bij hen heb ik altijd veel gebakken. Mijn moeder hield niet zo van bakken en koken, ze was coupeuse en bang dat ze iets aan haar vingers zou krijgen van het hete fornuis”, zegt Fion.
Voordat ze foto’s maakt van de recepten, roept ze de hulp in van haar ‘twee keurmeesters. ,,Mijn vader proeft alles en keurt het. En als mijn oom proeft en zegt; ‘Dat is net zoals mijn moeder het maakte’, dan is het ok en kan het recept opgenomen worden in een boekje’, zegt ze opgewekt. ,,Vanuit de hele wereld krijgen we verzoeken om een boekje op te sturen. Vaak oudere geëmigreerde Limburgers in Australië en Amerika, die hun kinderen van de smaak van vroeger willen laten proeven.”
Na het zevende boekje nog een achtste, omdat de vraag naar recepten niet ophoudt en ze nog steeds recepten ontvangen? ,,Effe pas op de plaats maken, een kookboekje maken vergt veel, naast het werk in onze winkel,” verzucht Fion. ,,Maar ik heb net nog een leuk recept voor zuurkoolsoep ontvangen”, zegt Harold opgetogen.
Info:
Recepten uit Limburg dl 7, Het Bakboek,100 pagina’s 12,95 euro
Zaterdag 2 november presentatie van het Bakboek vanaf 12.00 uur in de Salmstraat 26, Geleen, met proeverijen van Limburgse wijnen en bieren.
Foto Françoise Petersen
