MIJNGazet | pagina 5
Tuin in, balkon op! (37)
Vanaf het midden van de middeleeuwen
(ongeveer zevenhonderdvijftig jaar
geleden) was men in staat om op gróte
schaal smeedijzeren platen te produceren.
Hoewel krijgers in de oudheid al
een maliënkolder droegen, aangevuld
met een helm, schouder-, rug- en borstplaten,
lag in de middeleeuwen nu de
weg vrij voor het ontwikkelen van een
ridderharnas, mét gelede omhulsels
om de ledematen.
Door Jan Daanen
De uitvinding van een nieuwe techniek of een
nieuw materiaal schept op haar beurt ook
weer nieuwe technologische mogelijkheden.
De uitvinding van de blaasbalg maakte het
mogelijk om ijzer uit ijzererts vrij te maken,
waarmee de ijzertijd in gang werd gezet.
Ijzer werd nu overal algemeen beschikbaar.
Je moet ijzer smeden als het heet is. Dus de
wapenindustrie zag haar kans. Het zwaard
deed haar intrede. Harnas, zwaard en schild
maakten een nieuwe manier van oorlog voeren
mogelijk.
Al vanaf het midden van het Cambrium
(ongeveer vijfhonderd miljoen jaar geleden)
was de natuur in staat om de chemische stof
chitine te produceren. De stof is wijd verspreid
bij organismen aan te treffen, bijvoorbeeld
in de celwanden van schimmels, in de
schubben van vissen en in de borstelachtige
uitsteeksels op de huid van wormen. En vooral
als bestanddeel van de uitwendige pantsers
van geleedpotigen, waartoe ook insecten en
spinnen behoren.
De ontwikkeling van een nieuwe evolutionaire
aanpassing schept op haar beurt ook
weer nieuwe evolutionaire mogelijkheden. De
uitvinding van moeder natuur om hele primitieve
wormen te voorzien van uitsteeksels
heeft tot de evolutie van gelede poten kunnen
leiden. Uiteindelijk is een grote biodiverse
groep organismen kunnen ontstaan met een
exoskelet van chitine, vergelijkbaar met het
plaatstalen harnas van een middeleeuwse
ridder. Ook de insecten en spinnen in uw tuin.
Schildwantsen hebben zelfs ook een schild
en zwaard. Het heet alleen anders, namelijk
scutellum en rostrum. Een gevolg van de wapenwedloop,
die de evolutie in feite ook is.
CURSUSSEN
LEZINGEN
WORKSHOPS
UITSTAPJES EN
WANDELINGEN
BETAALBARE PRIJZEN
LEERZAAM, GEZELLIG
VOOR ELK WAT WILS
7
SEPTEMBER
2024
AANVANG:
10:00 UUR
CONTACT
046 - 4585032
Foto’s gezocht voor
MIJNGazet
maandkalender 2025
MIJNGazet zoekt (amateur)fotografen uit
de Gemeente Sittard-Geleen die hun beste
foto willen inzenden voor de vierde editie
van de MIJNGazet maandkalender. Met
deze kalender willen wij een beeld geven
van onze Gemeente op zijn mooist. Wil je
meedoen? Maak of zoek je meest geschikte
foto(‘s) en sla deze op met <Voornaam
Achternaam Titel>. De foto moet uiterlijk
1 september 2024 ontvangen zijn bij de
redactie van MIJNGazet:
redactie@mijngazet.nl
We prefereren foto’s van bijzondere of
herkenbare locaties van natuur of cultureel
erfgoed. Op de kalender is ruimte voor 12
plus 1 foto’s. Voor meer informatie over de
voorwaarden, zie www.mijngazet.nl
Foto Frank Janssen
/www.mijngazet.nl
link